Fiber internet nedir, nasıl çalışır sorularının cevapları ve tüm merak edilenler yazımızda.
Fiber İnternet Nedir?
Uzun yıllardır bizlere hizmet veren fiber internet sistemi, kablolu internet teknolojilerinin en hızlı versiyonu. Özellikle de fiyatlarının pahalı olması ile dikkat çeken fiber internet, oldukça yüksek hızlar sunuyor. Peki fiber internet nedir ve neden daha hızlı? Bu soruların cevaplarını ve çok daha fazlasını yazımızda öğreneceksiniz.
2010’lu yıllardan günümüze özellikle Türkiye‘de fiber internet altyapısı yaygınlaşmaya devam ediyor. Türkiye’nin birçok bölgesi biraz geç de olsa her geçen gün fiber internet ile tanışıyor. Dünya genelinde veri iletim yolunu yeniden nitelendiren fiber optik kablolar (optik fiber), fiber internetin yapı taşı olarak karşımıza çıktı.
Her ne kadar erişebileceğiniz en yüksek hızları sağlasa da fiber internet diğer internet hizmetlerini tamamen rafa kaldırabilmiş değil. Bunun en önemli nedenlerinden birisi ise fiber internetin fiyatıdır.
1 Gbps Hızında İnternet
Fiberoptik internet ya da daha bilinen adıyla fiber internet, düşük gecikme ile 940 Mbps hızlarına ulaşabilme potansiyeli bulunan bir geniş bant ağ bağlantısıdır. Bu teknolojinin ana yapı taşı ise tahmin edilebileceği gibi fiber optik kablo‘lardır. Bu fiber kablolar en yüksek seviyede ışık hızının %70’ine denk gelecek hızlarda veri iletimi yapabiliyor. Ayrıca diğer iletken kablolara göre bazı hava koşullarından daha az etkilenen fiber kabloların ömürleri oldukça uzundur ve elektriksel karışmaya daha çok dayanabilirler.
Bu dayanıklı ve yüksek teknolojili fiber kablolardan iletilen internet ise fiber internet olarak isimlendirilir. Fiber kabloların veri taşıma hızı ışık hızına yakın olduğu için bir sınır söz yok. 1 Gbps değerlerine yakın olan sınır ise anlık bant genişliğinin mümkün olabildiği üst sınırdır. Yani fiber internetin hızı sınırsız diyebiliriz. Aynı durum Türkiye’de de söz konusu. Türkiye’deki operatörlerin sunabildiği anlık bant genişliği en fazla 100 Mbps ile sınırlıdır. Bu nedenle aslında fiber internetin sunduğu hızın büyük bir kısmından faydalanamıyoruz.
Fiber İnternet Nasıl Çalışır?
Fiber interneti eski tip bakır kablolardan ayıran en önemli özelliği veriyi elektrik yerine ışık formunda iletiyor olmasıdır. Çok küçük cam fiberlerden oluşan fiber optik kablolar, elektriksel verinin bakır kabloda hareket ettiği gibi veriyi taşırlar ancak veri ışık formundadır ve bir fiber optik kablo birden fazla veriyi aynı anda taşıyabiliyor. Bu sebeple fiber optik kablolar, birçok fiber optiğin bir araya getirilip Fiber Optik Trunk Kabloları ismi verilen yığınlar olarak kullanılırlar.
Optik Ağ Terminali Nedir?
Fiber optik kabloları oluşturan optik fiberler yaklaşık olarak 125 micron boyutundadır ve hemen hemen insan saçı ile aynı genişliktedir. Bu fiber optiklerden geçen ışık formundaki veriler, ilgili cihazlara ulaştığında tekrar elektrik formuna dönüştürülür. Böylece cihazlar veriyi algılayabilir. Bu veri ise kullanıcının evine ya da işyerine Ethernet kablosu ile ulaşmadan önce Optik Ağ Terminali biriminde dönüştürülür.
Bu birim binalarda bulunan internetin hattan odaya ulaştığı kutu. Ancak küçük de olsa belirli bir hız bu dönüştürücü birim içinde kaybolur. Bu sebeple arada dönüştürücü olmadan kaynaktan kullanıcıya kadar yalnızca fiber optik kablolarla taşınan internete saf Fiber bağlantısı ismi verilir.
Fiber İnternet Neden Daha Hızlı?
Daha önce de bahsettiğimiz gibi fiber internet birden çok fiber optiğin bir araya gelmesi ile oluşturulan Fiber Optik Trunk kablolarıyla taşınır. İnsan saçı ile hemen hemen aynı boyutta olan bir fiber optik, veriyi ışık hızına yakın bir hızda taşır ve aynı anda birden fazla veriyi taşıyabilir. Fiberden önce ve hala kullanılan eski bakır kablolar ise her seferinde tek bir veriyi elektrik formunda taşıyabilir.
Fiber Optik Trunk kabloları yüzlerce fiber optikten oluşur ve her bir fiber optik aynı anda çoklu verileri ışık hızına yakın bir hızda ışık formunda taşırlar. Bu nedenle fiber internet Dünyanın şu anda yaygınlaşmış en hızlı interneti olarak kabul edilir.
Fiber internet bu kadar hızlı olsa da aslında her şey daha önce de bahsettiğimiz gibi operatörlerin sunduğu anlık bant genişliği hızına bağlıdır. Ayrıca birçok platformun da indirme hızı limitleri var. Örneğin saf Fiber bağlantısı kullandığımızı ve üst seviyede 1 Gbps değerinde fiber internetiniz olduğunu düşünelim. Steam üzerinden 10 GB’lık bir oyun indirmek istediminizde bu oyunun 10 saniyede inmesi gerekiyor.
Ancak gerçek ne yazık ki böyle değil. Steam’den indirme yaparken Steam’in sunucularının sunduğu anlık bant genişliği 50 Mbps civarında. Bu sebeple veriyi sunuculardan en fazla bu hızla aktarabilirsiniz.
Fiber İnternet’ten Önce Hangi Teknolojiler Vardı?
İnternet ilk yaygınlaştığı zamanlarda DSL yani çevirmeli olarak telefon hatları üzerinden bağlandığımız internet hizmeti kullanılıyordu. Özellikle de Türk Telekom’un hala internet üyeliği yanında sabit telefon ücretini de zorunlu olarak alması bugünlerden geliyor. DSL bildiğimiz bakır kablolu eski sabit telefon hatlarından taşınıyordu ve en fazla 2 Mbps civarında hız sunabiliyordu.
Daha sonra internet operatörleri kendi kablo altyapılarını geliştirmeye başladılar. Yerin altından taşınan bu Koaksiyel kablo‘lar yine bakırdan oluşuyordu ve önceden televizyon bağlantısında da kullanılıyordu. Aynı türden olan internet kabloları da televizyon kabloları ile bir araya getiriliyordu. Birçok operatörün hala televizyon üyelikleri ile internet satmasının ana nedeni budur. Günümüzde hala birçok kesimde kullanılan kablolu internet bağlantısı ise 20 Mbps ile 100 Mbps arasında hız sunuyor.
Günümüzde kullanıcıların büyük çoğunluğu için 20 Mbps ile 100 Mbps arasında hızlar yeterli oluyor. Fiber internet ise hızlı işlem yapması gereken ve stabil bağlantıyı garantileyen internete ihtiyacı olan kişiler ve kurumlar tarafından daha çok kullanılıyor.