NASA‘nın 2025 yılına kadar uzaya göndermeyi planladığı SPHEREx gözlemevi Big Bang’e ışık tutacak.
SPHEREx 13.8 Milyar Yıl Öncesine Işık Tutacak
13.8 milyar yıl önce oluşan evrenin varlığı insanlık tarihi boyunca her zaman büyük bir gizem oldu. Yapılan keşifler ve öğrendiklerimiz aslında ne kadar da az şey bildiğimizi ortaya çıkardı. Ayrıca nereden geldik sorusu on binlerce yıldır olduğu gibi hala en büyük gizem. NASA tam da bu noktada SPHEREx gözlemevi ile evrenin sırlarını çözmeyi amaçlıyor.
NASA evrenin bilinen ve bilinmeyen tüm kökeni ile ilgili gizemleri çözmek istiyor. Bunu da ilk olarak 2019’da tanıttığı ve 2024 yılında göreve başlaması hedeflenen SPHEREx gözlemevi araştırma aracıyla gerçekleştirmeyi planlıyor.
NASA, SPHEREx gözlemevi ya da tam adıyla Spectro-Photometer for the History of the Universe olarak isimlendirilen görev için 2024 yılı olarak hedeflenen takvimin 2025 yılına sarkabileceği ifade etmişti. SPHEREx’in asıl amacı Big Bang / Büyük Patlama teorisine odaklanarak evrenin oluşumunun ilk bir kaç saniyesini anlayabilmemizi sağlamak.
Evreni Geniş Bir Pencereden Görmemizi Sağlayacak
Şu anda gökyüzünde Hubble uzay teleskobu ve James Webb uzay teleskobu gibi var olan teleskopların haricinde Dünya‘da da birçok yetkin gözlemevi aktif olarak görev yapıyor. Ancak bunlar genelde gözle görülemeyen ve gitmek istesek milyonlarca yıl sürecek uzaklıktaki yerleri görmemizi ve anlamamızı sağlamaya yardımcı oluyor.
SPHEREx ise belirli bir alana bizi yakınlaştırmak yerine tam aksine tüm evreni mümkün olduğunca geniş bir pencereden görmemize imkan sunacak. Yani detaylara odaklanmak yerine evreni büyük ölçekte görerek bütüncül bir bakış açısına sahip olmamız sağlanmış olacak.
NASA’nın Jet İtki Laboratuvarı’nda (JPL) görev yapan SPHEREx Proje Müdür Yardımcısı Beth Fabinsky konu ile ilgili aşağıdaki açıklamaları yaptı:
“Bu, birkaç kişiyi tanımakla nüfus sayımı yapmak ve bir bütün olarak nüfusu tespit etmek arasındaki farktır. Her iki çalışma türü de önemli ve birbirlerini tamamlar. Ancak yalnızca bu nüfus sayımı ile cevaplanabilecek bazı sorular var.”
6 Ayda Bir Gökyüzünde Tarama Yapabilecek
SPHEREx gözlemevi James Webb ve Hubble gibi teleskoplardan farklı donanımlara sahip. Çok uzaktaki nesnelere odaklanabilen ve büyük bir aynaya sahip olmak yerine, sadece 8 inç çapında bir birincil aynaya sahip. Diğer teleskoplardan çok daha hızlı olduğu için 6 ayda bir gökyüzünün yüzde 99’unda tarama yapabilecek.